کانکتورها از اجزای اساسی در مدارهای الکترونیکی هستند که وظیفه اتصال بخش‌های مختلف مدار به یکدیگر یا به تجهیزات خارجی را بر عهده دارند. اما انواع کانکتورها چه تفاوتی با یکدیگر دارند و چگونه می‌توان کانکتور مناسب را برای هر کاربرد انتخاب کرد؟ در این مقاله از سایت پژوهشگران الکترونیک، به بررسی کامل انواع کانکتورها و نقش آن‌ها در مدارهای الکترونیکی می‌پردازیم.
فهرست محتوا
۱. کانکتور چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
تعریف کانکتور
کانکتور یا رابط، قطعه‌ای است که امکان اتصال یا قطع‌کردن جریان الکتریکی بین دو نقطه از مدار یا بین دو مدار را فراهم می‌کند.
وظیفه اصلی کانکتور
- انتقال سیگنال یا توان
- ایجاد قابلیت جداکردن بخش‌های مختلف مدار
- حفظ ایمنی و مقاومت مکانیکی اتصالات
۲. انواع کانکتورها
کانکتورهای سیم به برد (Wire-to-Board)
این کانکتورها برای اتصال سیم‌ها یا کابل‌ها به برد مدار چاپی (PCB) استفاده می‌شوند. کاربرد رایج آن‌ها در تغذیه برد یا ورودی/خروجی‌های مختلف است.
بیشتر بدانید: آشنایی با رله های الکترونیکی
کانکتورهای برد به برد (Board-to-Board)
این نوع کانکتورها برای اتصال دو برد به یکدیگر به‌کار می‌روند. معمولاً در مدارهای ماژولار و تجهیزات دیجیتال کاربرد دارند.
کانکتورهای سیم به سیم (Wire-to-Wire)
این کانکتورها برای اتصال دو سیم یا کابل به‌کار می‌روند و در سیم‌کشی‌های عمومی کاربرد زیادی دارند.
کانکتورهای ورودی/خروجی (I/O)
این نوع کانکتورها برای ارتباط مدار با تجهیزات خارجی مثل کامپیوتر یا دستگاه‌های جانبی به‌کار می‌روند (مثل USB یا HDMI).
بیشتر بدانید: بهترین سایت خرید قطعات الکترونیکی
۳. ویژگی‌های مهم در انتخاب کانکتور
مقاومت مکانیکی
کانکتور باید در برابر لرزش و ضربه مقاوم باشد تا اتصال پایدار برقرار بماند.
جریان و ولتاژ کاری
کانکتور باید مطابق با جریان و ولتاژ کاری مدار انتخاب شود تا از آسیب به تجهیزات جلوگیری کند.
مقاومت در برابر خوردگی
ویژگی ضدخوردگی کانکتور در محیط‌های مرطوب یا صنعتی، عمر آن را افزایش می‌دهد.
سهولت نصب و جداسازی
کانکتور باید طوری طراحی شده باشد که نصب و جداکردن آن به‌راحتی انجام شود.
۴. کاربرد انواع کانکتورها در مدارها
کاربرد کانکتورهای سیم به برد
- تغذیه مدار (ورودی برق)
- اتصال ماژول‌های جداگانه به برد اصلی
کاربرد کانکتورهای برد به برد
- ارتباط بین دو مدار چاپی
- ماژول‌های گسترش یا توسعه (Expansion)
کاربرد کانکتورهای I/O
- انتقال داده به دستگاه‌های جانبی
- اتصال به شبکه یا پورت‌های خارجی
بیشتر بدانید: نقش فیوز در مدارات الکترونیکی
۵. نکات مهم در نگهداری و استفاده از کانکتورها
- تمیز نگه‌داشتن سطح تماس کانکتورها
- استفاده از کانکتورهای با کیفیت و استاندارد
- بررسی دوره‌ای اتصالات در پروژه‌های صنعتی
- توجه به مشخصات فنی (جریان، ولتاژ و مقاومت)
سوالات متداول (FAQ)
آیا همه کانکتورها قابل تعویض هستند؟
بیشتر کانکتورها به‌صورت ماژولار طراحی شده‌اند و قابل تعویض هستند، اما برخی به‌صورت دائمی در برد لحیم می‌شوند.
چه تفاوتی بین کانکتورهای صنعتی و خانگی است؟
کانکتورهای صنعتی مقاومت مکانیکی و حرارتی بالاتری دارند.
آیا می‌توان از هر کانکتوری برای هر کاربردی استفاده کرد؟
خیر، انتخاب کانکتور باید بر اساس مشخصات فنی و شرایط کاری انجام شود.
جمع‌بندی
انواع کانکتورها با ویژگی‌ها و کاربردهای متنوع، نقش مهمی در عملکرد مدارهای الکترونیکی ایفا می‌کنند. انتخاب درست کانکتور متناسب با نیاز پروژه، علاوه بر افزایش عمر مفید تجهیزات، کارایی مدار را بهبود می‌بخشد.
برای دنبال کردن اینستاگرام ما کلیک کنید.
